در اسناد فراملی، اعمال مجازاتهای فراقضایی منع شده است. با این حال در متون فقهی و قوانین متخذ از فقه، شواهدی بر تجویز این گونه مجازاتها میتوان یافت که هم به جهت حکم اولی و هم به جهت حکم ثانوی جای نقد دارد. با توجه به ناکافی بودن ادلهی تجویز کنندهی مجازاتهای فراقضایی، اصل لزوم احتیاط در دماء و نفوس، اصل عدم ولایت در اجرای مجازات، عدم امکان استناد به خبر واحد در امور کیفری مهم و قواعدی از این دست، به نظر میرسد نمیتوان مجازاتهای فراقضایی را به عنوان حکم اولی همسو با قواعد حاکم بر فقه و حقوق کیفری دانست. نوشتهی حاضر با مراجعه به متون فقهی، این دست مجازاتها را به حسب حکم اولی و بر اساس قواعد حقوق کیفری و مبانی فقهی به بحث میگذارد و به این نتیجه دست مییابد که چنین مجازاتهایی در خوانش فقهی مسئله جایگاهی ندارد و قوانین همسو با فقه نیازمند اصلاح یا دست کم رفع ابهام است.
سلاّر دیلمى، حمزة بن عبد العزیز. (1404ق). المراسم العلویة و الأحکام النبویة. قم: منشورات الحرمین، 261 .
شفتى، سید محمد باقر. (1427). مقالة فی تحقیق إقامة الحدود فی هذه الأعصار، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 84 به بعد و 119 و 72.
شهید ثانى، زین الدین بن على. (1413ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، 475، 397 و 324 .
طبسى، نجم الدین. (1385). النفی و التغریب فی مصادر التشریع الإسلامی. قم: مجمع الفکر الاسلامی، 233 .
طوسى، محمد بن حسن. ( 1365). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیة ، 6 /389 و 4/207.
طوسى، محمد بن حسن. (1407ق). الخلاف. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،5 /395-398 .
طوسى، محمد بن حسن. (1400ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوى. بیروت: دار الکتاب العربی، 301.
علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر . (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة . قم: مؤسسه امام صادق علیه السلام، 312.
علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر. (1414ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 532.
علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر. (1414ق). تذکرة الفقهاء ، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، 6/87 و 9/445.
فاضل آبی، حسن بن ابی طالب. (1417ق).کشف الرموز فی شرح مختصر النافع. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 2/409- 411 و 473 و 561.
قاسمى، محمد على و پژوهشگران دانشگاه علوم اسلامى رضوى. (1426ق). فقیهان امامى و عرصههاى ولایت فقیه. مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامى رضوى، 1/224.
محقق حلّى ، جعفر بن حسن. ( 1412ق). نکت النهایة. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 2/17.
محقق حلّى، جعفر بن حسن. ( 1418ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیة. قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة، 2/274 و 1/218.
محقق حلّى، جعفر بن حسن. (1408ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: مؤسسه اسماعیلیان، 4/114.
محقق کرکى، على بن حسین. (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، 3/489.
نائینى، میرزا محمد حسین. (1413ق). المکاسب و البیع . قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 2/338.
نجفی، محمد حسن. (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. لبنان: دار إحیاء التراث العربی، 42/53.
نراقى، احمد بن محمد . (1417ق). عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 529.
آقابابائی بنی, اسماعیل . (1402). مجازاتهای فراقضایی از دیدگاه فقه و حقوق کیفری. گفتمان حقوق اسلامی معاصر, 1(1), 27-44. doi: 10.22034/ils.2023.7368
MLA
آقابابائی بنی, اسماعیل . "مجازاتهای فراقضایی از دیدگاه فقه و حقوق کیفری", گفتمان حقوق اسلامی معاصر, 1, 1, 1402, 27-44. doi: 10.22034/ils.2023.7368
HARVARD
آقابابائی بنی, اسماعیل. (1402). 'مجازاتهای فراقضایی از دیدگاه فقه و حقوق کیفری', گفتمان حقوق اسلامی معاصر, 1(1), pp. 27-44. doi: 10.22034/ils.2023.7368
CHICAGO
اسماعیل آقابابائی بنی, "مجازاتهای فراقضایی از دیدگاه فقه و حقوق کیفری," گفتمان حقوق اسلامی معاصر, 1 1 (1402): 27-44, doi: 10.22034/ils.2023.7368
VANCOUVER
آقابابائی بنی, اسماعیل. مجازاتهای فراقضایی از دیدگاه فقه و حقوق کیفری. گفتمان حقوق اسلامی معاصر, 1402; 1(1): 27-44. doi: 10.22034/ils.2023.7368