نقد کمیت‌گرایی در قانون مبارزه با مواد مخدر بر اساس آموزه‌های قرآنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری فقه و حقوق جزا، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد،یزد، ایران

2 استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد،یزد، ایران

10.22034/ils.2024.14898.1059

چکیده

پی بردن به شرایط تحقق «افساد فی الارض» با تمسک به آیات قرآن، در حقوق جزا و حفظ نظام اجتماعی تأثیرگذار است. در آیات مرتبط با «افساد فی الارض» و همچنین ماده 286 قانون مجازات، شرایط کیفی همچون گستردگی، استمرار، عادت به عمل ارتکابی و ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد جامعه و به عبارتی، تأثیر گسترده عمل ارتکابی بر روی افراد و جامعه، از ارکان اساسی احراز افساد معرفی می شود. در حالی که قانون‌گذار در قانون مبارزه با مواد مخدر، کمیت مواد مخدر کشف شده را به عنوان یکی از شرایط احراز افساد در نظر گرفته و بدین طریق، در صدد تفسیر و رفع ابهام از قیود کیفی مذکور می باشد. در این نوشتار با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه­ای و استنباط از آیات قرآنی، این نتیجه به دست آمده است که معیارهای احراز «افساد فی الارض»، کیفی است و معیار قرار دادن صِرف کمیت در قانون مبارزه با مواد مخدر با آموزه­های اسلامی سازگاری ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critique of the Inclination towards Quantification in the Anti-Narcotics Law Based on Quranic Teachings

نویسندگان [English]

  • reyhaneh zare dehabadi 1
  • hamid rostaei sadrabadi 2
1 Ph.D. in Jurisprudence and Criminal Law, Faculty of Theology, Meybod University, Yazd, Iran
2 Assistant Professor, Fiqh and Islamic Law Department, Faculty of Theology, Meybod University, Yazd, Iran
چکیده [English]

investigating the conditions for the realization of " Mufsid fī al-Arz[1](corruption on earth)" based on Quranic verses has a significant impact on criminal law and the preservation of the social system. In the verses related to "corruption on earth" and Article 286 of the Penal Code, qualitative conditions such as prevalence, continuity, habituation to the act of commission, and causing significant harm to the physical integrity of individuals in society—essentially, the extensive impact of the criminal act on individuals and society—are introduced as fundamental elements of identifying an act as  corruption. While the legislator in the anti-narcotics law considers the quantity of discovered drugs as one of the conditions for establishing corruption, thus attempting to interpret and clarify the qualitative limitations mentioned. This paper, using a descriptive-analytical method and referring to library sources and deducing from Quranic verses, concludes that the criteria for establishing "corruption on earth" are qualitative, and the sole reliance on quantitative features of an act in the anti-narcotics law is incompatible with Islamic teachings.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corruption on Earth
  • Execution
  • inclination towards quantification
  • Anti-Narcotics Law
  • Quran
  1. * قرآن کریم.

    1. آلوسی، سید محمود. (1415ق). روح‌ المعانی فی تفسیر القرآن ‌العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیة.
    2. ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم. (1405)ق. لسان العرب، قم: المکتبة المرتضویة.
    3. باقری، ابراهیم. (1398ش). «موضوع شناسی محاربه و افساد فی الارض در فقه و حقوق اسلامی»، نشریه پاسخ، (15 و 16) ، 21-58.
    4. بای، حسینعلی. (1384ش). «سیری در مستندات فقهی جرم انگاری افساد فی الارض»، مجله فقه و حقوق، سال دوم، شماره هفتم، 33-59.
    5. حاجی ده آبادی، احمد. (1394ش). «مرجع احراز موضوع قانون با تأکید بر شرکت در قتل»، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره هفتم، شماره اول، 99-123.
    6. حر عاملی، محمد بن الحسن. (1409ق). وسائل الشیعة، قم: موسسه آل البیت.
    7. خمینی، سید روح‌الله. (1379ش). کتاب البیع. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    8. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1322ش). المفردات فی غریب الفاظ القرآن، تهران: المکتبة المرتضویة.
    9. شهید اول، محمد بن مکی العاملی. (بی­تا). القواعد و الفوائد، قم: مکتبة المفید.
    10. صادقی تهرانی، محمد. (1410ق). الفرقان، تهران: وزارت ارشاد.
    11. طباطبایی، سید محمدحسین. (1374ش). المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    12. طبرسی، فضل بن حسن. (1412ق). جوامع الجامع، تهران: دانشگاه تهران.
    13. ــــــــــــــــــــ . (1372ش). مجمع‌البیان، تهران: ناصر خسرو.
    14. طوسی، محمد بن الحسن. (1386ش). تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    15. فاضل مقداد، جمال الدین بن عبدالله. (1404ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرایع، قم: مکتبه آیه الله مرعشی.
    16. فراهیدی، خلیل بن احمد. (1414)ق. کتاب العین، تهران: اسوه.
    17. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب. (1420ق). القاموس المحیط، بیروت: دارالفکر.
    18. فیض کاشانی، ملامحسن. (1415ق). تفسیر الصافی، تهران: صدر.
    19. قرائتی، محسن. (1383ش). تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
    20. کلینی، محمد ‌بن ‌یعقوب. (1363ش). الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
    21. گلپایگانی، سید محمدرضا. (1412ق). الدرّالمنضود فی أحکام ‌الحدود، قم: دارالقرآن الکریم.
    22. مجلسی، محمد باقر. (1403ق). بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    23. محقق داماد، سیدمصطفی. (1386ش). قواعد فقه بخش جزایی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
    24. مکارم شیرازی، ناصر. (1425ق). تعزیر و گستره آن، قم: انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب علیه السلام.
    25. مومن، محمد. (1382ش). «کاوشی در مجازات محارب و مفسد فی الارض»، قم: مجله فقه اهل بیت، (35)، 3-62.
    26. هاشمی، سید حسین. (1395ش). «نقد فقهی- حقوقی استقلال جرم افساد فی الارض در قانون مجازات اسلامی سال 92»، مجله حقوق تطبیقی، شماره 2، 124-146.
    27. هاشمی شاهروردی، سید محمود. (1387ش). بایسته­های فقه جزا، تهران: دادگستر.
    28. "Criticism of quantification in the anti-narcotics law based on Quranic teachings".