جنایت تبعیض نژادی از منظر فقه اسلامی و حقوق بین‌الملل کیفری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 قم،موسسه آموزش عالی علوم انسانی، گروه آموزشی حقوق جزا و جرم شناسی

10.22034/ils.2024.17394.1096

چکیده

تبعیض نژادی در یک معنای کلی به مفهوم برتری برخی انسان‌ها بر برخی دیگر به‌­خاطر نژاد آن‌هاست. تبعیض نژادی به عنوان یک موضوع در علوم مختلفی ازجمله سیاست، جامعه‌شناسی، حقوق، روان­شناسی و علم اخلاق موردتوجه است. در این پژوهش، جنایت تبعیض نژادی از منظر فقه اسلامی و حقوق بین‌الملل کیفری با روش توصیفی ـ تحلیلی و به شیوه گردآوری مدارک و روش اسنادی بررسی شده است. این نوشتار در ابتدا مبنای ممنوعیت تبعیض نژادی از منظر فقه اسلامی و حقوق بین‌الملل کیفری را به‌صورت جداگانه بررسی کرده و پس‌ از آن، عناصر تشکیل­دهنده­ی جنایت تبعیض نژادی (عنصرقانونی، مادی و عنصر معنوی) و اجزای هریک از این عناصر در رابطه با تبعیض نژادی از منظر حقوق بین‌الملل کیفری و فقه اسلامی به‌صورت جداگانه، تحلیل شده است. مجازات مجرم، آخرین حلقه در بررسی زنجیره‌ای حوادث کیفری است که در مورد مرتکبین جنایت تبعیض تحت عنوان ضمانت‌ اجرای جنایت تبعیض نژادی در حقوق بین‌الملل کیفری و فقه اسلامی در این نوشتار به آن پرداخته‌شده است. درنهایت، تفاوت‌ها و شباهت‌های جنایت تبعیض نژادی در فقه اسلامی و حقوق کیفری بین‌المللی، ارزیابی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Crime of Racial Discrimination: Perspectives from Islamic Jurisprudence and International Criminal Law

نویسندگان [English]

  • Abolfath khaleghi 1
  • SeyedMohammadAli Razavi 2
1 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology, University of Qom, Qom, Iran
2 Qom.Higher Education Institute of Human Sciences, Education Department of Criminal Law and Criminology
چکیده [English]

 
Racial discrimination, in a broad sense, involves the assertion of superiority of certain individuals over others based on their race. This phenomenon is examined across various disciplines, including politics, sociology, law, psychology, and ethics. Using a descriptive-analytical method and documentary analysis, this research explores the crime of racial discrimination from the viewpoints of Islamic jurisprudence and international criminal law.
 
The article begins by separately investigating the foundational principles prohibiting racial discrimination in Islamic jurisprudence and international criminal law. Subsequently, it delves into the constituent elements of the crime, namely the legal, material, and spiritual elements. Each element's components are scrutinized in connection with racial discrimination from both the perspectives of international criminal law and Islamic jurisprudence.
 
The punishment of the perpetrator is the concluding aspect of this exploration into criminal incidents. The article addresses the implementation of the crime of racial discrimination, discussing the guaranteeing of its enforcement in international criminal law and Islamic jurisprudence concerning those who commit the crime of discrimination. Finally, a comparative evaluation of the differences and similarities in the treatment of the crime of racial discrimination in Islamic jurisprudence and international criminal law is presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • racial discrimination
  • apartheid
  • crime against humanity
  • Islamic jurisprudence
  • international criminal law

مراجع

  1. * قرآن کریم.

    کتاب­ها

    1. جوادی آملی، عبدالله. (1377ش). فلسفه حقوق بشر، قم: اسراء.
    2. حاجی ده آبادی، احمد. (1396ش). جرائم علیه اشخاص (قتل)، تهران: میزان.
    3. خالقی، ابوالفتح. (1394ش). حقوق بین‎الملل کیفری اختصاصی، تهران: مجد.
    4. ـــــــــــــ . (1394ش). حقوق بین‌الملل کیفری عمومی، تهران: مجد.
    5. خمینی، روح‌الله. (۱۳۸۹ش). صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    6. دباس، علی‌محمد ابوزید و علیان، علی. (2011م)، حقوق الانسان و حریاته، عمان: دارالثقافه.
    7. دهخدا، علی‌اکبر. (1385ش). فرهنگ متوسط دهخدا، زیر نظر: سیدجعفر شهیدی، تهران: دانشگاه تهران.
    8. طباطبایی، سید محمدحسین. (1382). المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    9. طوسی، محمدبن حسن.(1407ه.ق). تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیه- ج1، چاپ چهارم.
    10. ابن حیّون، نعمان بن محمد.( 1385 ه.ش). دعائم الاسلام، جلد1، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ دوم
    11. قیاسی، جلال‌الدین، ساریخانی، عادل و خسروشاهی، قدرت الله. (1380ش). مطالعه تطبیقی حقوق جزای عمومی در اسلام و حقوق موضوعه، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    12. کیتی شیایزری، کریانگ ساک کیتچایساری. (1383ش). حقوق بین‎الملل کیفری، ترجمه بهنام یوسفیان و محمد اسماعیلی، تهران: سمت.
    13. کوئن، بروس. (1380ش). مبانی جامعه‌شناسی، ترجمه غلام عباس توسلی و رضا فاضل، تهران: بی­نا.
    14. ﮔﺮﺟﻰ، ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ، ﺷﻜﺎﺭﻯ، ﺭﻭﺷﻨﻌﻠﻰ ﻭ ﻓﺮﻳﺎﺭ، ﺣﺴﻴﻦ. (1381ش). ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺕ ﻭ ﻗﺼﺎﺹ، ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ.
    15. محمدی، ابوالحسن. (1367ش). حقوق کیفری اسلام (ترجمه ابواب حدود و تعزیرات از مسالک الافهام و شرائع الاحکام)، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
    16. معین، محمد. (1381ش). فرهنگ دوجلدی، تهران: انتشارات آدنا.
    17. مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۲۷ق). استفتاءات، گردآورنده: ابوالقاسم علیان­نژادی، قم: مدرسة الإمام علی بن أبی طالب علیه­السلام.
    18. موسوی بجنوردی، محمد. (۱۳۷۹ش). قواعد فقهیه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    19. موسی زاده، ابراهیم و شکری، هادی. (۱۳۹۵ش). حقوق بشر در اسلام، تهران: خرسندی.
    20. میر محمدصادقی، حسین. (1389ش). جرائم علیه اشخاص، تهران: میزان.
    21. نوری، عبدالعزیز. (1397ش). حقوق بشر، کابل: دانشگاه کاتب.

    مقالات

    1. جوادی آملی، عبدالله، «حقوق بشر از نگاه اسلام و غرب»، رواق اندیشه، شماره 9، 1381ش.
    2. رضوی فرد، بهزاد، «کارآمدی و ناکارآمدی کیفر حبس در حقوق بین‌الملل کیفری»، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری سال اول، شماره1، پاییز 1391ش، صص: 181ـ203.
    3. رییسی، لیلا، «بررسی شرایط عمومی جرائم علیه بشریت»، نشریه وکالت، شماره 27 و 28، 1384ش.
    4. سالاری، علی، « برابری و عدم تبعیض در نظام حقوق بشر»، مجله پژوهش‌های حقوقی، شماره 35، 1397ش، صص: 145ـ169.
    5. فضلی­خانی، اکرم. (1396ش). «بررسی حقوق اقلیت‌ها در غرب و ایران»، فصلنامه مطالعاتی صیانت از حقوق زنان، شماره 7.
    6. قیاسی، جلال‌الدین، محترم قلاتی، ایمان، «تحلیل عنصر محور رکن معنوی جنایات عمدی در صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی»، پژوهش حقوق کیفری، سال ششم، شماره بیست و یکم، زمستان 1396، صص: 164ـ166.
    7. ملکی، علیرضا، «اختیار اخلاقی کانت و مسئله نژادپرستی؛ مطالعه تطبیقی با مفاهیم نظام بین‌المللی حقوق بشر»، دو فصلنامه حقوق بشر، سال شانزده شماره 1، پیاپی 31، 1400ش، صص: 99 ـ114.

    قوانین و مقررات

    1. اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، مصوب 1998.
    2. اعلامیه جهانی حقوق بشر، مصوب مجمع عمومی سازمان ملل سال 1948.
    3. کنوانسیون بین‌المللی محو کلیه اشکال تبعیض نژادی، 21 دسامبر 1965.
    4. کنوانسیون بین‌المللی منع و مجازات جنایت آپارتاید، 31 نوامبر 1973.
    5. مجموعه مقررات دیوان بین‌المللی کیفری، ترجمه محمد نسل، غلام‌رضا. (1385ش). تهران: دادگستر.

    وب­سایت­ها

    1. https://abadis.ir/fatofa.
    2. https://www.mizanonline.ir/fa/news/49640.
    3. http://irdiplomacy.ir/fa/news/2016984.
    4. http://irdiplomacy.ir/fa/news/2016984.

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار